Piekeren

Wat is piekeren? 

Gepieker kun je het beste opschrijven als een eindeloze reeks gedachten. Piekeren lijkt op nadenken, maar is toch echt iets anders. Bij piekeren zit je vast in een negatief denkpatroon. Je blijft maar malen en herhalen. Veelal over zaken die je niet kunt beïnvloeden. Waar nadenken over iets je vaak een oplossing oplevert, is dit bij piekeren niet het geval.

Waarom piekeren we?

Piekeren doen we om controle te krijgen. Bijvoorbeeld over een vervelende situatie. Dit betekent niet dat we altijd heel bewust piekeren. Onze hersenen zou nou eenmaal gewend om oplossingen te bedenken. Omdat we meestal piekeren over zaken die we niet kunnen controleren, komt die oplossing meestal niet. Piekeren leidt dus vooral tot negatieve gevoelens.

Veelvoorkomende oorzaken van piekeren:

• Spanning voor een belangrijke (medische) afspraak;
• Werkconflicten
• Financiële problemen
• Ruzie met een partner, vriend(in) of familielid
• Ziekte (bij jezelf of een dierbare)

Slapeloze nachten door gepieker 

Waarom piekeren we juist in de nachtelijke uurtjes zoveel? Het antwoord op die vraag is niet heel verrassend: wanneer je in bed ligt heb je geen afleiding meer, waardoor jouw hoofd ruimte heeft voor allerhande gedachten. Daar komt nog bij dat je ’s nachts machtelozer bent. Je ligt in bed en kunt niets doen om jouw zorgen aan te pakken of op te lossen. Dat maakt het loslaten van die zorgen er niet makkelijker op.

Het verschil tussen piekeren en stress 

Af en toe piekeren is heel normaal. Want laten we eerlijk zijn; we zitten allemaal weleens ergens mee. Over het algemeen stopt piekeren na verloop van tijd vanzelf. Omdat de ruzie met die collega bijgelegd is of omdat die spannende doktersafspraak achter de rug is.

In sommige gevallen kun je niet meer stoppen met piekeren. Het kan een signaal zijn dat er meer speelt, zoals:

• Stress
  Veel piekeren kan leiden tot stress. Maar ook is piekeren een kenmerk van stress. Het werkt dus twee kanten op. Sommige mensen piekeren in de hoop de stress te verhelpen, zich niet bewust van het feit dat dit de stress juist erger maakt.
• Overspannenheid of burn-out
  Zoals gezegd is piekeren zowel een kenmerk als oorzaak van stress. En te veel stress kan leiden tot overspannenheid en burn-outklachten.
• Depressie
  Piekeren lijkt onschuldig, maar wist je dat het ook een kenmerk is van een depressie? In het geval van een depressie zul je uiteraard ook andere klachten hebben, waaronder somberheid, vermoeidheid en concentratieproblemen.

Neemt het piekeren de overhand? Dan kan het zijn dat je te maken hebt met een piekerstoornis. Bij een piekerstoornis (een gegeneraliseerde angststoornis) pieker je doorlopend. De continue stroom aan negatieve gedachten maken het dagelijks leven moeilijk en je ervaart overmatige angst bij het doen van de dagelijkse dingen.

Hoe stop je met piekeren?

Wanneer je ernstige klachten ervaart door piekeren, is het verstandig professionele hulp in te schakelen. Maar in veel gevallen kun je zelf al veel doen aan jouw gepieker.

Vijf tips om te stoppen met piekeren:

• Schrijf
  Zet je gedachten op papier. Zo creëer je ruimte in je hoofd en geef je jezelf de kans de gedachten tijdelijk los te laten. Ook kan het teruglezen van jouw eigen gedachten je helpen met relativeren.
• Praat
  Deel je zorgen met vrienden, familie en/of collega’s. Praten lucht op en zorgen delen laat je voelen dat je er niet alleen voor staat.
• Beweeg
  Ga uit je hoofd. Maak een stevige wandeling of pak de fiets voor een stuk door de polder. Wind in de haren en de zon op je huid. Blijven de gedachten komen? Luister dan een fijne podcast of spannend luisterboek.
• Plan een piekermoment
  Kun je niet stoppen met piekeren? Plan dan één à twee keer per dag een piekermomentje in van maximaal 15 minuten. Alle gedachten die buiten jouw piekermomentjes om je hoofd in schieten schrijf je op en haal je pas weer tevoorschijn tijdens het volgende piekerkwartier.
• Laat het los
  We piekeren om een gevoel van controle te krijgen. Draai het eens om: accepteer dat je geen controle hebt en laat je gedachten los. Focus je op iets waarover je wel controle hebt.

Hulp van een psycholoog bij piekeren

Het kan lastig zijn om jouw gepieker zelf aan te pakken. Sommige vraagstukken zijn nu eenmaal ingewikkeld. Een psycholoog of therapeut kan je in zo’n geval helpen. Het inschakelen van een professional kan voelen als een grote, zware stap. Maar uiteindelijk is het niets anders dan iemand vragen om met je mee te denken. Een psycholoog kan je door middel gesprekstherapie helpen de oorzaak van jouw gepieker te achterhalen en je leren ermee om te gaan.

Ook mindfulness, ACT of een alternatieve vorm van therapie kunnen je helpen om te gaan met piekeren.

Therapie bij piekeren

Blijven de gedachten maar rondspoken in je hoofd? Heb je al van alles geprobeerd, maar lijkt niets te helpen? Laat je dan helpen met het zoeken naar een oplossing voor jouw gepieker. In de praktijken van GOB helpen we jou de oorzaak van jouw gepieker te achterhalen. Samen vinden we de oplossing.

Kosten en vergoeding voor behandeling bij piekeren 

Meer informatie over de kosten van behandelingen bij een van onze GOB–praktijken en de mogelijkheden voor vergoeding vanuit de zorgverzekering – vind je op de pagina Tarieven & Vergoeding.

Stop met piekeren. Laat ons helpen. 

Onze psychologen en therapeuten helpen je graag op weg naar een leven met minder gepieker. Meer weten? Meld je dan aan via onderstaande button. Je bent op korte termijn welkom voor een vrijblijvend (en kosteloos) kennismakingsgesprek.