Trauma

Wat is een trauma?

Een trauma is een onverwerkte (negatieve) gebeurtenis uit het verleden. Of anders gezegd: Een trauma is een psychische verwonding die ontstaat na een ingrijpende ervaring. Een trauma ontstaat na een schokkende gebeurtenis zoals een ongeluk, het overlijden van een belangrijk persoon of geweld. Ook kan het voortkomen uit een reeks van heftige gebeurtenissen, zoals herhaaldelijk seksueel misbruik, pesten, mishandeling en ervaringen in de jeugd. Bij een trauma blijven de herinneringen aan de gebeurtenis je achtervolgen.

Waar een ander misschien ‘doorgaat met leven’, blijf jij mogelijk vastzitten in angst, herbelevingen of gevoelloosheid. Je lichaam herinnert zich het gevaar, ook al is dat gevaar er niet meer.

Er zijn grofweg twee typen trauma’s:

• Enkelvoudig trauma – een eenmalige ingrijpende gebeurtenis, zoals een ongeluk of overval.
• Complex (of meervoudig) trauma – langdurige of herhaalde traumatische ervaringen, zoals jarenlange mishandeling, misbruik of emotionele verwaarlozing.

Een complex trauma heeft vaak diepere gevolgen, zeker als het in je jeugd heeft plaatsgevonden. Maar ook een enkelvoudig trauma kan je leven volledig ontregelen.

Hoe ontstaat een trauma?

Een trauma ontstaat door een nare gebeurtenis. Zo’n gebeurtenis moet je verwerken. Wanneer je iets heftigs meemaakt, slaat jouw emotiecentrum de bijbehorende emotionele (schrik)reactie op in je brein. Het is een mechanisme om ‘gevaar’ in de toekomst te voorkomen. Kom jij op een later moment in een soortgelijke situatie, dan reageert jouw brein hierop. Stel dat je het slachtoffer was van een vechtpartij waarbij veel geschreeuwd werd, dan kunnen een stel schreeuwende tieners een trigger zijn. Dit terwijl deze tieners niet per se gevaarlijk zijn. Trauma’s hebben een subjectief perspectief. Twee mensen kunnen exact hetzelfde meemaken, maar dit totaal anders ervaren. Zo kan het zijn dat waar de ene persoon een trauma ontwikkelt na de gebeurtenis, de ander het (relatief) eenvoudig van zich af laat glijden.

Wat gebeurt er in jouw lijf? Jouw zenuwstelsel raakt overweldigd door een heftige gebeurtenis. Je hersenen slaan de emoties, beelden en lichamelijke reacties op alsof ze zich nú nog afspelen. Dit is een overlevingsmechanisme, bedoeld om je te beschermen tegen toekomstig gevaar.

Toch werkt het vaak averechts. Je vermijdt plekken, mensen of situaties die lijken op ‘toen’. Je lichaam reageert alsof het gevaar er nog steeds is.

En wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Ieder mens verwerkt gebeurtenissen anders. Het gaat niet alleen om wat je meemaakt, maar ook om hoe je systeem reageert.

Soorten trauma’s

We onderscheiden twee soorten trauma’s: een enkelvoudig trauma en meervoudig (of complex) trauma. Bij een enkelvoudig trauma heb je last van een op zichzelf staande gebeurtenis. Bijvoorbeeld een verkeersongeluk. Als je meerdere keren of een langere periode iets vervelends meemaakt, dan heb je kans een meervoudig (complex) trauma te ontwikkelen. Voorbeelden zijn jarenlange pesterijen of herhaaldelijk seksueel misbruik. Een meervoudig trauma kan je karakter en ontwikkeling beïnvloeden, omdat het dieper in je systeem zit. Toch betekent het niet automatisch dat een meervoudig trauma ernstiger is dan een enkelvoudig trauma. Beide soorten trauma’s kunnen veel invloed hebben op je leven.

De symptomen van een trauma

De symptomen van een trauma verschillen per persoon. Veelvoorkomende symptomen zijn:
• Herbelevingen
• Stress
• Angst
• Concentratieproblemen
• Hyperactiviteit
• Verdriet
• Gevoelloosheid
• Boosheid
• Vermijdingsgedrag
• Vermoeidheid
• Prikkelbaarheid
• Hoge bloeddruk of hartslag
• Depressieve gevoelens
• Alcohol- of drugsmisbuik

Trauma en PTSS

Wanneer de klachten na een traumatische ervaring niet verdwijnen kan er sprake zijn van PTSS (posttraumatische stressstoornis). PTSS kan ontstaan wanneer je een traumatische ervaring niet goed verwerkt. Nog meer dan bij een trauma zul je herbelevingen ervaren en vaak is er sprake van emotieregulatie-problematiek en dissociatie. We zien PTSS vaak voortkomen uit jeugdtrauma, waarbij iemand op jonge leeftijd langdurig en ernstig getraumatiseerd is.

Therapie voor traumaverwerking

Wanneer je te maken krijgt met traumatische ervaringen, dan lijkt ‘wegstoppen’ vaak een goed idee. Dat is het echter niet. Een trauma wegstoppen kan jouw klachten erger maken. Luisteren naar je gevoel en dit accepteren – hoe moeilijk ook – is het beste voor jouw herstel. Erover praten met de mensen om je heen kan al veel oplossen. Een volgende stap bij het verwerken van een trauma is het zoeken van (professionele) hulp. Een psycholoog of traumatherapeut kan je helpen om de traumatische gebeurtenis een plekje te geven. Samen bepaal je welke vorm van therapie het beste bij jouw situatie past. Veelgebruikte therapievormen bij traumabehandeling zijn gesprekstherapie (psychosociale therapie), ACT, schematherapie met imaginaire rescripting, EMDR-therapie of online EMDR-therapie.

Traumatherapie

Bij onze psychologenpraktijk  hebben we begrip voor jouw verhaal en gevoelens. We hebben ruime ervaring met traumabehandeling.

Kosten en vergoeding voor therapie traumaverwerking

Meer informatie over de kosten van traumatherapie bij onze psychologenpraktijk GOB – en de mogelijkheden voor vergoeding vanuit de zorgverzekering – vind je op de pagina Tarieven & Vergoeding.

Werken aan trauma. Laat ons helpen. Onze psychologen en therapeuten helpen je graag bij het verwerken van jouw trauma. Meer weten? Neem dan vrijblijvend contact op via onderstaande button. Je bent – op korte termijn – welkom voor een vrijblijvend (en kosteloos) kennismakingsgesprek.